Trong những năm qua, khu vực kinh tế tập thể của tỉnh Yên Bái đã có những bước phát triển tích cực cả về chất và lượng, khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an sinh xã hội, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển nhanh, bền vững.

Trong những năm qua, khu vực kinh tế tập thể của tỉnh Yên Bái đã có những bước phát triển tích cực cả về chất và lượng, khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an sinh xã hội, thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển nhanh, bền vững.Khẳng định vai trò quan trọng của khu vực kinh tế tập thể   Kinh tế tập thể (KTTT) mà nòng cốt là hợp tác xã (HTX) là thành phần kinh tế quan trọng luôn được Đảng, Nhà nước khuyến khích và phát triển. Cương lĩnh của Đảng đã khẳng định: Kinh tế nhà nước cùng với KTTT ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân. Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng nhấn mạnh: “Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức KTTT, HTX gắn với phát huy vai trò làm chủ, tăng cường lợi ích của các thành viên, nâng cao khả năng huy động nguồn lực”.   Trong những năm qua, cùng với quá trình đổi mới kinh tế và hội nhập kinh tế quốc tế, khu vực KTTT đã trải qua các giai đoạn phát triển khác nhau đã đạt được nhiều thành tựu nhất định. Khu vực KTTT với nhiều loại hình tổ chức kinh tế hợp tác đa dạng, trong đó nòng cốt là HTX là một trong những thành phần kinh tế quan trọng, đã khắc phục được một phần tình trạng yếu kém kéo dài, từng bước đổi mới gắn với cơ chế thị trường, bước đầu khẳng định là nhân tố quan trọng góp phần bảo đảm an sinh xã hội và phát triển kinh tế - xã hội.   Việc chuyển đổi, tổ chức lại các HTX theo quy định của Luật HTX cơ bản được hoàn thành, nhiều HTX được thành lập. Đến tháng 6/2022, tổng số HTX trên địa bàn tỉnh là 610 HTX; tổng số thành viên HTX là 30.544 thành viên; tổng số lao đông thường xuyên trong HTX là 9.000 người. Các HTX hoạt động đa dạng trong các lĩnh vực: Nông nghiệp chiếm 60,66%; Công nghiệp 14,59%; Thương mại dịch vụ 17,54%; Xây dựng 2,59%; Giao thông vận tải 1,48%; Quỹ tín dụng 2,79%. Doanh thu bình quân của một HTX là khoảng 945 triệu đồng; thu nhập bình quân của người lao động thường xuyên trong HTX đạt khoảng 4,86 triệu đồng/người/tháng.   Các tổ chức KTTT đã đổi mới về tổ chức và hoạt động; khẳng định rõ hơn về vai trò, vị trí trong nền kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo cho các thành viên, bảo đảm an sinh xã hội, góp phần quan trọng để hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Trong 6 tháng đầu năm 2022, khối HTX đã nộp Ngân sách Nhà nước 19,4 tỷ đồng, tăng 16% so với cùng kỳ năm 2021 (nguồn số liệu: Cục Thuế tỉnh).   Chính sách hỗ trợ, phát triển kinh tế tập thể   Bám sát chỉ đạo của Đảng, Chính phủ, trong những năm qua tỉnh Yên Bái đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ, phát triển KTTT, HTX, các Đề án củng cố, phát triển HTX, THT. Kinh phí thực hiện được lồng ghép vào các chương trình mục tiêu quốc gia, vốn đầu tư công, vốn sự nghiệp nguồn ngân sách Nhà nước. Đến tháng 7/2022, đã triển khai thẩm định 42 hồ sơ đề nghị hỗ trợ thành lập mới doanh nghiệp, HTX; chấp thuận chủ trương cho 10 hợp tác xã được tuyển dụng 10 lao động trẻ về làm việc tại HTX, 03 hợp tác xã được cử 03 thành viên tham gia khóa đào tạo dài hạn, 25 hợp tác xã được hỗ trợ tham gia hội chợ, triển lãm trong nước, 15 hợp tác xã được hỗ trợ kinh phí thuê địa điểm và vận hành một số địa điểm giới thiệu, bán sản phẩm trong tỉnh và ngoài tỉnh. Ngoài ra, đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp và HTX gặp khó khăn do tác động của dịch COVID-19 như: miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, khoanh nợ, giãn nợ, hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động,...   Ngoài ra, tỉnh Yên Bái đã thành lập và thường xuyên kiện toàn Ban Chỉ đạo Đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể (Ban Chỉ đạo kinh tế tập thể) từ cấp tỉnh đến cơ sở nhằm nâng cao nhận thức, vai trò và tầm quan trọng của KTTT; xây dựng chương trình, kế hoạch, đề án, giải pháp phát triển KTTT; kịp thời hỗ trợ giải quyết những khó khăn, vướng mắc của HTX.     Khó khăn, hạn chế   Một là, hoạt động sản xuất, kinh doanh của khu vực KTTT phải đối mặt với những khó khăn thách thức do ảnh hưởng của dịch COVID-19, biến động của giá cả thị thường, nguyên liệu đầu vào, thời tiết khắc nghiệt, cực đoan.   Hai là, một số chính sách của Nhà nước nhằm khuyến khích, hỗ trợ khu vực KTTT tuy đã được ban hành nhưng thời điểm triển khai chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao như hỗ trợ đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng và chế biến sản phẩm; hỗ trợ xây dựng hệ thống thông tin dữ liệu, tuyên truyền về KTTT,…   Ba là, quy mô hoạt động, sản xuất nhỏ, khó tiếp cận với các nguồn vốn tín dụng; trình độ năng lực của đa số cán bộ quản lý HTX chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa được đào tạo về cơ bản, thiếu tính nhạy bén và năng động trong tổ chức điều hành sản xuất kinh doanh.   Bốn là, một số HTX nông nghiệp phát triển chậm, chủ yếu theo mùa vụ, khả năng tiếp cận ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số, tìm kiếm thị trường tiêu thụ hạn chế. Chưa thích ứng kịp thời trong nền kinh tế thị trường, chưa thể hiện rõ vai trò hỗ trợ thành viên.   Một số nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu trong thời gian tới   Để tận dụng những cơ hội trong xu thế hội nhập và Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã và đang tạo ra đối với khu vực KTTT, HTX cần tập trung thực hiện đồng bộ một số nhiệm vụ, giải pháp như sau:   Thứ nhất, đẩy mạnh tuyên truyền Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới thông tin tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về bản chất, vị trí, vai trò và tầm quan trọng của KTTT.   Thứ hai, triển khai thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021 - 2025 nhằm tạo điều kiện, khuyến khích phát triển KTTT.   Thứ ba, tăng cường vai trò của các Thành viên Ban Chỉ đạo KTTT của tỉnh trong công tác quản lý nhà nước về KTTT, HTX; nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác tham mưu, hoạch định chính sách, định hướng phát triển KTTT.   Thứ tư, tư vấn, hỗ trợ thành lập mới HTX, THT; cơ cấu lại HTX theo hướng hợp nhất, sáp nhập thành HTX quy mô liên thôn, liên xã, liên vùng.   Thứ năm, chú trọng xây dựng các HTX kiểu mới ở các vùng có sản phẩm mang lợi thế cạnh tranh, sản xuất hàng hóa lớn, gắn với tiềm năng, lợi thế của địa phương. Hỗ trợ xây dựng mô hình điểm về HTX kiểu mới, mô hình liên kết sản xuất theo chuỗi liên kết ứng dụng công nghệ cao, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp...   Thứ sáu, phát huy mạnh mẽ vai trò của Liên minh HTX tỉnh nhằm chủ động tiếp cận, định hướng, tư vấn, hỗ trợ cho thành viên; triển khai thực hiện tốt chính sách, kế hoạch hỗ trợ KTTT, HTX theo quy định./.   Ngọc Thủy